راهحلهای سبز چین پیشبرنده دستور کار «آینده پایدار» برای کل جهان
یک گزارش مطالعاتی جدید تحت عنوان «روی گردانی ابتکار کمربند و جاده چین از زغال سنگ» اواخر نوامبر توسط شرکت «وود مککنزی» که یک گروه پژوهش و مشاوره تحقیقات جهانی مشهور در حوزه مسائل انرژی است، منتشر شد.
طبق این گزارش، انرژیهای تجدیدپذیر در حال حاضر حدود ۶۰ درصد پروژههای توسعه خارجی تحت ابتکار کمربند و جاده که در حال حاضر طراحی شده یا در دست ساخت هستند، به خود اختصاص داده در مقایسه با ۳۷ درصد از این ظرفیت که طی دهه گذشته ایجاد شده است.
این گزارش میافزاید، شرکتهای چینی طی دهههای گذشته با موفقیت به اجرای ۱۲۸ گیگاوات پروژههای انرژی فرامرزی پرداخته و به این ترتیب از کل ظرفیت تولید بریتانیا فراتر رفتهاند. گزارش مذکور با اشاره به اینکه طی ۱۰ سال گذشته حدود ۷۰۰ درصد این پروژهها در جنوب و جنوب شرق آسیا متمرکز تاکید میکند «تردیدی وجود ندارد که سرمایه کمربند و جاده، تخصص فنی و زنجیرههای تامین نیرویی عظیم برای ظرفیت انرژی در میان در حال توسعه فراهم کرده است».
گزارش مذکور همچنین تغییر در ترکیب انرژی کمربند و جاده را تایید کرده و
آن را به تعهد چین در سال ۲۰۲۱ به سیاست «بدون انرژی زغال سنگ جدید در خارج از کشور» نسبت میدهد؛ لازم به ذکر است که سه چهارم پروژههای عمرانی جدید ابتکار کمربند و جاده شامل انرژیهای تجدیدپذیر هستند که در مقایسه با یک دهه قبل که کمتر از ۲۰ درصد بودند رقم قابل توجهی است.
علاوه بر این، تقریبا ۹۰ درصد پروژههای زغال سنگی پیشنهادی به دلیل تغییر سیاست چین در سال ۲۰۲۱ لغو شدهاند.
در عرصه داخلی، چین به دستیابی به هدف اوج انتشار آلایندههای دی اکسید کربن تا سال ۲۰۳۰ پایبند شده است. این هدف در سال ۲۰۱۶ در قالب «کمکهای مشخص ملی» (NDC) که یک چارچوب داوطلبانه برای اهداف کاهش آلایندهها در سطح ملی محسوب میشود، مطرح شده است. این هدف پس از به روز رسانی NDC و پیش از برگزاری کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP26) در سال ۲۰۲۱ مطرح شد. گروه «ردیاب اقدامات آب و هوایی» و دیگر گروههای نظارتی پیش بینی میکنند آلایندههای چین به زودی به اوج خود برسد، سالها پیش از موعدی که دولت این کشور وعده داده، که به یک سرانه آلایندگی بسیار پایینتر از کشورهایی مثل ایالات متحده، منجر میشود.
تعهد بینالمللی اقلیمی چین وعده داده که شدت کربن یا انتشار آن به ازای هر واحد تولید ناخالص داخلی (GDP) را تا سال ۲۰۳۰ در مقایسه با سال ۲۰۰۵ تا «بیش از ۶۵ درصد» کاهش دهد. چین برای رسیدن به این هدف به شکل قابل توجهی طرح توسعه ملی خود را با اهداف توسعه پایدار از جمله پیشتاز شدن به عنوان بزرگترین بازار کربن جهان هماهنگ کرده است.
لازم به ذکر است تلاشهای این کشور برای شکل دهی مجدد چشم انداز انرژی آن شامل افزایشی اساسی در حوزه انرژی غیرفسیلی در ترکیب کلی انرژی است. چین با انجام تلاشهای چشمگیر در جهت دستیابی به انرژی سبزتر حالا به عنوان بهترین سرمایه گذار جهانی در گذار به انرژی پاک ایستاده است.
طبق تحلیل اخیر «بلومبرگانایاف» که یک شرکت پژوهش بازار است، حدود نیمی از بودجه کمکربن جهان در چین اتفاق افتاده و این کشور ۵۴۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ در این حوزه سرمایه گذاری کرده که شامل انرژی خورشیدی و باد، خودروهای برقی و باتریها بوده است. این رقم نزدیک به چهار بر سرمایه گذاری آمریکا در این حوزه است که ۱۴۱ میلیارد دلار بود و معادل بیش از نیمی از مجموع بودجه جهانی (۱ تریلیون دلار) محسوب میشود. بر اساس این دادهها، چین بیش از ۹۰ درصد از ۷۹ میلیارد دلار هزینه شده در این صنعت را در سال گذشته به خود اختصاص داده است و آن را در تولید کم کربن نیز پیشتاز کرده است.
طبق گزارش جدید وود مککنزی تحت عنوان «چگونه چین به رهبر انرژیهای تجدیدپذیر جهان تبدیل شد»، پیش بینی میشود چین با نصب مورد انتظار و رکوردشکن ۲۳۰ گیگاوات در حوزه انرژی بادی و خورشیدی طی سال جاری به یک نقطه عطف بی سابقه دست یابد و جایگاه خود را به عنوان رهبر جهانیِ انرژیهای تجدیدپذیر تثبیت کند. قابل توجه است که این از مجموع تأسیسات ایالات متحده و اروپا سبقت میگیرد و دو برابر بیشتر از ارقام آنها است.
با وجود اینکه ۲۳ کشور ثروتمند و توسعه یافته مسئول نیمی از انتشار دی اکسید کربن تاریخی هستند، اقدامات عملی آب و هوایی آنها با مجرمیتشان تطابق ندارد.
برعکس چین با اینکه یک اقتصاد در حال توسعه با حداقل مسئولیت تاریخی برای گرمایش زمین است، پاسخ آب و هوایی ستودنی و محکم را، هم در داخل و هم در تعاملات بینالمللی خود نشان داده و به عنوان الگویی قابل توجه برای تقلید عمل عمل کرده است.
ماهیت واقعی یک ذی نفع مسئول آشکارا از طریق اقدامات چین در ترویج آیندهای پایدار در سطح جهانی، با استقبال فعال و اتخاذ اهداف سبز در داخل و خارج از کشور نشان داده شده است.