وتوی عضویت فلسطین در سازمان ملل باز هم وجدان آمریکا را محک زد
ایالات متحده در نشست پنجشنبه ۱۸ آوریل (۳۰ فروردین) شورای امنیت پیش نویس قطعنامه پذیرش فلسطین به عنوان عضو کامل سازمان ملل را وتو کرد. دو موضوع در این بین وجود دارد که لازم است به آن توجه گردد.
اول، انفجاری در اصفهان یکی از استانهای مرکزی ایران در روز جمعه ۱۹ آوریل (۳۱ فروردین) رخ داد. مقامات آمریکایی پس از این واقعه به رسانهها گفتند که اسرائیل این حمله را انجام داده است. خطر جنگ در خاورمیانه وجود دارد.
دوم، کنگره آمریکا عصر بیستم آوریل به وقت محلی (۱ اردیبهشت) درباره لایحه کمک نظامی به تاخیرافتاده ایالات متحده به اوکراین و اسرائیل رای گیری خواهد کرد. «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا طی مقالهای در روزنامه «وال استریت ژورنال» نوشت: گرچه هر دو کشور توانایی دفاع از حاکمیت خود را دارند اما هر دو به کمک آمریکا از جمله تسلیحات، برای انجام این کار متکی هستند. اکنون برههای حساس است.
با گذاشتن این پیامها در کنار یکدیگر آشکارا میتوان بار دیگر مشاهده کرد که ایالات متحده مشغول «طراحی» «صلح» خاورمیانه مطابق با راهبرد ژئوپلتیکی هژمونیک خود بوده است. ایمنی هزاران غیرنظامی در مناطق فلسطینی باید بر اساس اولویتهای روند سیاسی آمریکا طراحی شود. این یک تراژدی برای صلح در خاورمیانه و همچنین نشان دهنده بیاحترامی ایالات متحده به قوانین بینالمللی است.
صلح میان فلسطین و اسرائیل نه تنها به آینده این دو کشور مرتبط است بلکه به امنیت و ثبات کل خاورمیانه و حتی جهان ارتباط دارد. درخواست فلسطین برای عضویت کامل در سازمان ملل یک گام مهم در ترویج اجرای «راه حل دو کشور» محسوب میشود.
این نه فقط به رسمیت شناختن بینالمللی جایگاه ملی فلسطین به حساب میآید بلکه گامی مهم برای ترویج استقلال آن و اعمال حاکمیتش قلمداد میگردد.
تاسیس یک دولت مستقل از آرزوهای دیرینه نسلهای ملت فلسطین است و عضویت رسمی در سازمان ملل گامی کلیدی در این روند اجتناب ناپذیر محسوب میشود. فقط آمریکا علیه این رای گیری از حق وتوی خود در شورای امنیت سازمان ملل استفاده کرد؛ رای گیری که نشان دهنده حمایت گسترده جامعه بینالمللی برای ترویج روند صلح فلسطین-اسرائیل است. وتوی آمریکا نشان دهنده خودسری و خودخواهی هژمونی این کشور است.
فلسطین در اوایل سال ۲۰۱۱ درخواست پیوستن به سازمان ملل را ارائه کرد. به دلیل مخالفت برخی کشورها، اقدام شورای امنیت در آن زمان به حالت تعلیق در آمد. ۱۳ سال گذشته و بحران بشری بی سابقه در نوار غزه نشان داده که دیگر نمیتوان منتظر ماند. پذیرش فلسطین به عنوان عضو دائم سازمان ملل اکنون از هر زمان دیگری ضروریتر است.
تجربه تاریخی به ما میگوید که بذر افشاندن برای صلح در خاورمیانه دشوار است. این امر فقط از طریق تلاشهای گام به گام حاصل میشود و نمیتوان یک شبه به آن دست یافت.
مهم است اطمینان حاصل کنیم که هر گامی که برداشته میشود در مسیر کاهش تنشها، افزایش درک و ترویج آشتی باشد و پایهای برای برداشتن گامی دیگر بنا نهد. عضویت فلسطین در سازمان ملل یکی از همین قدمهاست.
حل این گام اول نیازمند یک رویکرد چندجانبه، جامع و متوازن است. جامعه بینالمللی باید به ترویج گفتگو ارتقاء اعماد متقابل پایبند باشد تا یک «راه حل طولانی مدت» که برای هر دو طرف قابل پذیرش باشد، یافته شود.
این امر نه تنها نیازمند اراده سیاسی است بلکه تلاشهای دیپلماتیک خلاقانه و یک فهم عمیق از نگرانیهای اصلی دو طرف مناقشه نیز ضروری است.
لازم است قدرتهای بزرگ به ویژه آنهایی که مسئولیتهای تاریخی دارند، نگرانیهای خودخواهانه خود را کنار گذاشته و به درستی روند صلح را از چشم انداز رفاه مردم خاورمیانه در نظر بگیرند.
اگر صلح به گونهای هرس شود که انگار حیاط خلوت خود آن کشور است، این قیچی هرس در نهایت به نابودکننده صلح تبدیل میشود. از این نمیتوان واضحتر منظور را بیان کرد.