«بندر گوادر»؛ نگاهی به دهه گذشته و ۱۰ سال پیشِ رو
«بندر گوادر» که در جنوب غربی پاکستان واقع شده یک پروژه کلیدی در ساخت مشترک «کریدور اقتصادی چین-پاکستان» و یک پروژه مهم «ابتکار کمربند و جاده» محسوب میشود. توسعه و تغییرات صورت گرفته بندر گوادر از یک روستای ماهیگیری کوچک در گذشته تا یک منطقه مرفه امروزی باعث شگفتی مردم چین و پاکستان شده است.
بندر گوادر ۱۰ سال پس از ساخت و ساز و توسعه از یک منطقه تقریبا نیمه متروک به یک قطب لجستیک منطقهای و پایگاه صنعتی با تاسیسات و امکانات حمل و نقل کامل تبدیل شده است.
«یو بو» مدیرعامل و رئیس «شرکت هلدینگ بنادر فرامرزی چین» گفت: امسال دهمین سالی است که شرکت ما بهره برداری از بندر گوادر را بر عهده گرفته است. با توجه به وضعیت توسعه کنونی، طی ۶ ماه ابتدایی امسال، توان عملیاتی کانتینرها به این بندر به ۱۱۶۰ و حجم بار فله به ۵۰۶ هزار و ۵۰۰ تن رسید و پیش بینی میشود بازده بار این بندر رکورد بالایی را به ثبت برساند.
کارگران شرکتهای چینیِ مسئول ساخت پروژههای مرتبط هنوز به یاد دارند که ۱۰ سال قبل چگونه این مکان با شنهای زرد پوشیده شده بود و این بندر به سختی قادر بود عملیات واردات گندم و کود شیمیایی مقرر توسط دولت پاکستان را انجام دهد.
شرکتهای چینی به منظور تغییر چهره بندر گوادر با سرمایه گذاری هنگفت، پنج چرثقیل کانتینری، یک ناحیه ۱۰۰ هزار متر مربعی انبار کالا، تجهیزات جدید نمکزدایی آب دریا، تجهیزات اسکن کانتینر و غیره را اضافه کردند. همچنین این شرکتها سیستمهای عملیاتی پیشرفته مخصوص بندر و تاسیسات نظارت گمرکی مانند شبکه بندری که کاملا کارکردهای بندر را احیا کرده را وارد کردند.
در طرح توسعه بندر گوادر، ساخت منطقه آزاد به شکل عمدهای بر محل جغرافیایی این بندر، لجستیک و حمل و نقل، سیاستهای کاهش مالیات و دیگر مزایا متکی است و بر توسعه تجاری و صنعتی برای ارتقاء پویایی اقتصادی تمرکز دارد.
طبق برنامه ریزی و طراحی این بندر، منطقه آزاد آن به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است. در حال حاضر، کار ترویج سرمایه گذاری در «منطقه جنوبی» اساسا تکمیل شده است. ۳۵ شرکت فعال در زمینه هتلها، بانکها، لجستیک، انبار فرامرزی، فرآوری غله و نفت، فرآوری شیلات و دیگر حوزهها مستقر شدهاند. هشت عدد از این شرکتها با مجموع سرمایه گذاری بیش از سه میلیارد یوان، به بهره برداری رسیدهاند.
بندر گوادر امروز به طور منظم در حال بارگیری و تخلیه بار است؛ کامیونها در «بزرگراه خلیج شرقی» که به بندر منتهی میشود در حال حرکتند؛ ساخت منطقه آزاد سرعت گرفته و دیگر پروژهها مثل تامین آب، جادهها و فرودگاهها که پشتیبان توسعه بندر هستند با موفقیت راه اندازی شده یا در حال تکمیل هستند.
بر اساس گزارشها، ناحیه پرواز، باند فرودگاه، محل پارک هواپیماها، نورپردازی و دیگر اقدامات پروژههای فرودگاه جدید تکمیل شده و آماده تحویل هستند. ساختمان ترمینال و دیگر ساختمانها وارد مرحله نصب تجهیزات و دکوراسیون شدهاند.
طبق برنامه ریزی عادی، این پروژه در ژوئن یا جولای سال آینده تکمیل خواهد شد. پس از تکمیل این فرودگاه جدید، به بهبود شبکه هوانوردی در جنوب غربی پاکستان کمک خواهد کرد و فعالیتهای تجاری و مسافرتهای مردم را آسانتر میکند.
از گوادر میتوانید مستقیما به شهرهایی مثل کراچی، کویته، لاهور، اسلام آباد و حتی برخی مناطق در خاورمیانه و اروپا پرواز کنید.
بدیهی است ساخت بندر گوادر نه فقط به شکلی موثر توسعه اقتصادی محلی را ارتقاء بخشیده بلکه به شکل مستقیم یا غیرمستقیم برای بیش از ۲۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کرده است.
«مجید عیسی علی» از جوانان محلی دو سال قبل به استخدام شرکت هلدینگ بنادر فرامرزی چین در آمد. او به این شغل بسیار علاقه مند است، با جدیت در حال افزایش مهارتهای حرفهای خود است، به یادگیری و توسعه چشم اندازهایش ادامه میدهد و توانمندیهای تجاری خود را مداما میافزاید.
حالا او دستیار مدیر کل «دپارتمان قرارداد تجاری چاینا پورت کنترل» است. مجید عیسی علی همچنین در سال ۲۰۲۲ جایزه کارگر برتر «کریدور اقتصادی چین-پاکستان» را از سفارت چین در پاکستان دریافت کرد.
با نگاهی به بندر پر رفت و آمد کنونی گوادر، هیچ کس نمیتواند تصور کند اینجا زمانی یک روستای ماهیگیری کوچک بود.
«شنجن» در چین نیز که اکنون پنجره اصلاحات و گشایش به حساب میآید روزگاری یک روستای ماهیگیری کوچک بود. بنا بر این، پاکستان امیدوار است بندر گوادر را به «شنژن پاکستان» تبدیل کند.