اجلاس پاریس؛ گشایش فصلی جدید در همکاری هوش مصنوعی جهانی

توسعه فناوری هوش مصنوعی (AI) در جهان امروز در حال رشد است. کشورهای مهم هوش مصنوعی که پیشتاز پیشرفت در این فناوری بوده‌اند، سرمایه گذاری خود را در این صنعت افزایش داده‌اند. برای مثال، دولت ایالات متحده اخیرا یک پروژه هوش مصنوعی جدید راه اندازی کرده و چهار غول فناوری بزرگ این کشور کشور قصد دارند سرمایه گذاری خود در حوزه AI را در سال ۲۰۲۵ افزایش دهند.

چین هم شاهد رشد قارچ گونه شرکت‌های هوش مصنوعی بوده است. این شرکت‌ها با تحقیق و توسعه کارآمد و عملکرد عالی در بازار توجه سرمایه گذاران بین‌المللی را به خود جلب کرده‌اند. فناوری هوش مصنوعی همچنین در حوزه‌های بیشتری در چین ریشه دوانده و محیط صنعتی را دگرگون ساخته است.

فرانسه توانسته مراکز تحقیق و توسعه غول‌های هوش مصنوعی را جذب خود کند و قصد دارد با آلمان همکاری کند. آفریقا، جنوب شرق آسیا و سایر مناطق نیز در حال تسریع طرح‌ریزی صنعت AI هستند. در این زمینه، برای جامعه بین‌المللی بسیار ضروری است که ارتباطات و تبادلات را تقویت بخشد و از رقابت بدخواهانه بپرهیزد و در خصوص همکاری اجماع سازی کند.

از زمانی که «دیپ‌سیک» نسلی جدید از مدل‌های بزرگ را رونمایی کرده و به «حلقه فناوری برتر» جهان تبدیل شده، علاوه بر پیشرفت صنعتی و فناوری، چین نیز فعالانه در عرصه حکمرانی جهانی هوش مصنوعی اقدام کرده است.

چین یک آرزوی ساده دارد که همانا تضمین این است که هوش مصنوعی برای تمام بشریت خوب و سودمند باشد. رهبر چین در اکتبر ۲۰۲۳، «ابتکار حکمرانی هوش مصنوعی جهانی» را پیشنهاد و یک راه حل چینی را برای این مساله مهم زمانه پیشنهاد داد و خرد چینی را به کمک طلبید.

در جولای ۲۰۲۴ بود که قطعنامه درباره تقویت همکاری بین‌المللی در حوزه ظرفیت‌سازی هوش مصنوعی توسط چین پیشنهاد شد و با اجماع عمومی در هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. این نخستین سند توافقی است که توسط سازمان ملل با تمرکز بر ظرفیت سازی هوش مصنوعی به تصویب رسیده است.

در حال حاضر، «کنفرانس جهانی هوش مصنوعی» که به صورت سالانه به میزبانی چین برگزار می‌شود، با تمجید گسترده روبرو شده و چین و «آسه‌آن»، آفریقا و سایر مناطق مستمرا همکاری‌های خود را در حوزه‌های اقتصاد دیجیتال، آموزش علم و فناوری تعمیق بخشیده‌اند امری که نتایجی چشمگیر را به دنبال داشته است.

آرزوها و اقدامات چین مطابق با چندقطبی شدن سیاسی جهان و ظهور «جنوب جهانی» است و بنا بر این از حمایتی گسترده برخوردار گشته است.

نمی‌توان کتمان کرد که حکمرانی جهانی امروزِ هوش مصنوعی همچنان با چالش‌های فراوانی روبروست. علاوه بر مسائل اخلاقیات علم و فناوری، حریم خصوصی داده‌ها و «جعل عمیق» در کاربرد فناوری، برخی کشورها تمام طرف‌ها را مجبور به «جانبداری» می‌کنند و لجبازانه به «بازی مجموع صفر» چسبیده‌اند که همچنان بزرگترین ابر تیره روی پیشرفت فناورانه محسوب می‌شود.

به تازگی گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد برخی کشورها دسترسی به «دیپ‌سیک» را به بهانه «امنیت» تعلیق کرده‌اند و شماری از نمایندگان کنگره آمریکا از «ایجاد ائتلاف برای محاصره و سرکوب هوش مصنوعی چینی» حمایت کرده‌اند.

این افراد که نمی‌توانند توسعه کشورهای نوظهور را تحمل کنند و خواستار حفظ هژمونی از طریق انحصار فناورانه و تقابل گروهی‌اند، «موانعی» هستند که از پیشرفت علمی و فناوری جلوگیری می‌کنند.

در حقیقت با اینکه قیمت سهام شرکت «انویدیا» یک بار شدیدا تحت تاثیر «دیپ‌سیک» افت کرد، پس از اذعان به این تاثیر، «انویدیا»، «آمازون» و «مایکروسافت» فورا در همان روز به «دیپ‌سیک-آر۱» متصل شدند.

تاریخ ثابت خواهد کرد تفاسیر سیاسی و نگرانی‌های بیش از حد امنیتی مقابل خواست قوی برای همکاری و اشتراک‌گذاری در زمینه هوش مصنوعی، بی‌معنا و بی‌فایده هستند.