جلو افتادن تجارت خارجی چین از انتظارات و پیش بینیها به چه معناست؟
بر اساس دادههای منتشره از سوی «اداره کل گمرک چین» در تاریخ ۱۳ ژانویه (۲۴ دی)، مجموع ارزش وادرات و صادرات کالاهای چین در سال ۲۰۲۴ میلادی به ۴۳.۸۵ تریلیون یوان (۵.۹۵ تریلیون دلار) رسید که در مقایسه با سال ۲۰۲۳ یک رشد ۵ درصدی را نشان میدهد و مقیاسی حاکی از یک رکورد بالاست.
در این میان، تجارت خارجی در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۴، به ویژه در ماه دسامبر یعنی زمانی که مقیاس واردات و صادرات برای نخستین بار با نرخ رشد ۶.۸ درصد از ۴ تریلیون یوان فراتر رفت، شتاب بیشتری گرفت.
به این ترتیب تجارت خارجی کل سال ۲۰۲۴ با موفقیت به پایان رسید. این ارقام توجه گسترده جهانی را به خود جلب کرده و رسانههای غربی آن را «شگفت انگیز» و «ورای انتظارات و پیش بینیها» توصیف میکنند.
تا حدی میتوان این «کارنامه» تجارت خارجی را خلاصهای از رتبهبندیهای چین توسط نهادهای تجاری در سراسر جهان دانست که نشاندهنده نگرش واقعی جامعه بینالمللی نسبت به تعامل و تجارت با چین است.
بسیاری از مردم متوجه شدهاند که عملکرد تجارت خارجی چین در سال گذشته میلادی فقط یک رشد عددی به معنای آماری نیست. در واقع تجارت خارجی چین به «سه رشد همزمان» در حجم کل، ازدیاد و کیفیت دست یافته است. علاوه بر این، از لحاظ ساختار، محصولات جدید بیشتری با ویژگیهای فناوری پیشرفته بسرعت در حال صادرات هستند. صادرات خودروهای برقی، پرینترهای سه بعدی و رباتهای صنعتی به ترتیب ۱۳.۱ درصد، ۳۲.۸ درصد و ۴۵.۲ درصد افزایش داشته است. از منظر داخلی، تجارت خارجی چین به طور سنتی بر ساحل شرقی این کشور متمرکز بوده که نقشی برجسته ایفا میکند. با این حال، اکنون واردات و صادرات مناطق شرقی، مرکزی، غربی و شمال شرقی همگی رشد داشتهاند.
چین برای هشتمین سال پیاپی جایگاه خود به عنوان بزرگترین تاجر کالای دنیا را حفظ کرده است. این دستاورد نه فقط سخت کوشی، اراده و روحیه کارآفرینی مردم چین را نشان میدهد، بلکه منعکس کننده تقاضای واقعی جهانی برای تولید چین است. حتی تجارت چین و آمریکا که مناسباتشان اغلب توسط واشنگتن و غرب به عنوان «رقابت» توصیف میشود، در سال گذشته میلادی ۴.۹ درصد افزایش یافت که نزدیک به نرخ رشد تجارت کلی چین بود. این رابطه ظریفتر چین-آمریکا را نشان میدهد و بر قدرت همکاری دوجانبه سودمند تاکید میکند.
ثبات و گشایش چین برای اقتصاد جهانی حیاتی و واقعیتی است که بارها و بارها ثابت شده است. طبق جدیدترین دادههای «سازمان تجارت جهانی»، سهم چین در صادرات جهانی طی ۹ ماه نخست ۲۰۲۴ از ۳۰ درصد فراتر رفت امری که نشان دهنده این است که چین همچنان بزرگترین نیروی محرکه رشد صادرات جهانی محسوب میشود.
سازمان ملل اخیرا گزارش مهم خود تحت عنوان «وضعیت اقتصادی و چشم انداز ۲۰۲۵» را منتشر کرد که نه فقط رشد پایدار چین برای سال جاری را پیش بینی میکند، بلکه نشان دهنده این است که تجارت جهانی به دلیل بهبود صادرات کالاهای تولیدی در آسیا و تجارت خدمات قدرمند شاهد یک رشد ۳.۴ درصدی در سال ۲۰۲۴ بوده است.
تجارت سبز چین با افزایش ۷۱.۹ درصدی صادرات توربینهای بادی، صادرات محصولات فتوولتائیک با بیش از ۲۰۰ میلیارد یوان برای چهار سال متوالی، رهبری فرآیند گذار انرژی جهانی را ادامه میدهد. علاوه بر این صادرات باتری لیتیومی به ۳.۹۱ میلیارد واحد رسیده که همگی شدیدا از اعتماد جهانی در مقابله با تغییرات آب و هوایی حمایت میکنند.
دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب حاکم چین در تاریخ ۲۶ سپتامبر سال گذشته قاطعانه بستهای از سیاستهای افزایشی را به کار گرفت. به دنبال اجرای سریع دور جدید تدابیر برای ترویج رشد پایدار در تجارت خارجی، شتابی چشمگیر توجهی در تجارت خارجی چین رخ داد. این نشان میدهد که همچنان ابزارهای فراوانی در جعبه ابزار سیاست چین وجود دارد. در سال جدید، با وجود تردیدهای مختلف، تجارت خارجی چین و در واقع اقتصاد چین، پیوسته با غلبه بر مشکلات به دستاوردهای جدیدی دست یافته و مکررا «غافلگیری» و «جلوتر از انتظارات» بودن را برای جهان به ارمغان آورده است.
از آنجایی که چین یک موتور مهم رشد اقتصادی جهان است امیدواریم که این کشور بتواند ارتباطات را تقویت کند و در یک رقابت سالم با کشورهای سراسر جهان در بازار جهانی، مشترکا به یک «کارنامه» خوب برای سال جدید دست یابد.