تشدید هیستریِ ضد چین و خودزنیِ آمریکا این بار در کنگره!

«شرافت واقعی برتری یافتن به خویشتن پیشین خود توست» این نقل قول معروف از «ارنست همینگوی» نویسنده برجسته آمریکایی شاید زنگ هشداری و اندرزی ارزشمند برای سیاستمدارانِ امروز واشنگتن باشد.

لفاظی‌های شدید ضد چین طی اوایل ماه جاری میلادی با به اصطلاح «هفته چین» در کنگره آمریکا برجسته شده است. قانونگذاران مجلس نمایندگان شاهد تصویب ۲۵ لایحه در راستای هدف قرار دادن فناوری، پهپادها، خودروهای برقی، باتری‌ها و دیگر محصولات چینی بودند.

کاملا روشن است که این قانونگذاران متوجه این حقیقت شده‌اند که چین در حال رسیدن یا در برخی حوزه‌های خاص در حال سبقت گرفتن از ایالات متحده است و در نتیجه یک احساس شدید اضطراب دارند.

متاسفانه آنها در تلاش نومیدانه برای حفظ «برتری آمریکا»، هیچ اقدام ملموسی برای تبدیل آمریکا به یک «خودِ بهتر» انجام نداده‌اند بلکه در عوض تلاش‌های بی امان برای کاهش سرعت یا حتی خفه کردن پیشرفت چین را برگزیده‌اند.

به نظر می‌رسد پیشنهاد لایحه‌های ضدچینی و تلاش برای تصویب آنها به یک روند رایج در کنگره آمریکا طی سال‌های اخیر تبدیل شده است. تعداد لایحه‌های مرتبط با چین که در دوره‌های ۱۱۶ و ۱۱۷ کنگره مطرح شده روی هم رفته بیش از دو برابر آنهایی بود که در کنگره صد و پانزدهم پیشنهاد شد. گستردگی این لایحه‌ها نیز بی سابقه است و از اقتصاد، تجارت و سرمایه گذاری گرفته تا سیاست، فناوری و امنیت را تحت پوشش قرار می‌دهد.

اما آیا این اقدامات قانونگذاری واقعا می‌تواند کارا و در خدمت نیات بانیان آنها باشد؟ حقایق و واقعیات مکررا پاسخی منفی برای این سوال در پیش چشم ما قرار می‌دهند.

عنوان مثال خودروهای برقی را در نظر بگیرید. تازه‌ترین لایحه‌ای که به تصویب مجلس نمایندگان رسید، قوانین محدودکننده محتوای چینی در خودروهای واجد شرایط دریافت اعتبار مالیاتی خودروهای برقی آمریکا را تشدید می‌کند امری که نشان از نیتی روشن برای حذف چین از زنجیره تامین خودروهای برقی آمریکا دارد.

با این و جود، به گفته کارشناسان صنعت، پیشتازی چین در باتری‌های خودروهای برقی و برخی دیگر از فناوری‌ها آنقدر بزرگ است که هر تلاشی برای ساخت یک زنجیره تامین عاری از چین، هزینه‌ای سنگین ایجاد خواهد کرد و به طور چشمگیر پیشرفت و گذار سبز صنعت خودروی آمریکا را کاهش می‌دهد.

در حقیقت، علی‌رغم فشار و تهدیدهای سیاستمداران، شرکت خودروسازی «فورد موتور» و برخی دیگر از شرکت‌های آمریکایی به دنبال همکاری با «CATL»، شرکت شاخص چینی سازنده باتری، در خصوص تولید باتری در خاک ایالات متحده هستند.

گذشته از آسیب رساندن به صنایع و اقتصاد خود، اقدامات آمریکا برای ایجاد موانع بر سر راه تجارت و همکاری با چین به شیوه‌ای نامحسوس یا حتی هیستریک، می‌تواند به خود انزوایی منجر گردد.

در میان جدیدترین دسته از قوانین مرتبط با چین، قانون «Biosecure» با هدف ممنوعیت قرارداد با شرکت‌های بزرگ زیست‌فناوری چینی به چشم می‌خورد. با این وجود، پژوهشگران و مدیران آمریکایی بر این باورند که قانون مذکور می‌تواند هم به صنعت و هم تحقیقات علمی آسیب بزند و هشدار داده‌اند که ایالات متحده با این قانون در خطر عقب افتادن و منزوی شدن از همکاری بین‌المللی در این حوزه قرار دارد.

در میانه تغییرات سریع و شدید در چشم‌انداز اقتصادی و فناوری جهانی، برخی از صنایع و بخش‌های آمریکا، مانند آهن و فولاد، خودروسازی و انرژی‌های نو، واقعا با چالش‌هایی دشوار روبرو هستند و نیازی شدید به کمک و پشتیبانی دارند. اما سیاستمداران در واشنگتن با اتهام زنی مداوم به چین با متوسل شدن به حمایت گرایی و انزواگرایی فناوری، نه تنها کمکی نمی‌کنند بلکه اوضاع را وخیم‌تر هم می‌کنند.

اگر این سیاستمداران چین را واقعا تا این حد جدی گرفته‌اند بهتر است نگاهی جدی به «دستورالعمل مخفی» موفقیت چین یعنی دولتی که به دنبال توسعه با کیفیت بالا بر اساس اصلاحات و نوآوری است، یک بازار داخلی بزرگ و پر جنب و جوش که به شرکت‌ها امکان رقابت کامل و رشد قوی را می‌دهد و همچنین نگرش باز که سرمایه و تجارت جهانی را جذب می‌کند و همکاری برد-برد را تسهیل می‌کند، بیاندازند.

اما آیا این سیاستمداران می‌توانند از چین بیاموزند و به شکلی موثر به صنایع آمریکاییِ در حال دست و پا زدن کمک کنند؟ آیا آنها این انگیزه، عزم و خرد مورد نیاز برای دستیابی به چنین پیشرفتی را دارند؟ جای شک و تردید زیادی وجود دارد، به ویژه طی دوره‌ای که گفته می‌شود تنها اجماع دو حزبی در کنگره همان چیزی است که چین را به عنوان یک تهدید، هدف قرار می‌دهد.

گذشته از اینها، چین صراحتا اعلام کرده که نوآوری و تلاش‌های مدرنیزاسیونش هرگز با هدف شکست دادن یا گرفتن جای ایالات متحده نیست. چین همچنین تاکید کرده که مقابل فشار خارجی سر تسلیم فرود نخواهد آورد و از حق قانونی خود برای توسعه چشم پوشی نمی‌کند. تمام اینها به آن معناست که مانورهایی مثل «هفته چین» فقط یک نمایش سیاسی است که تنها برای ایجاد خودفریبی و تقویت هراس افکنی بی‌اساس به کار می‌آید.