توافق چین-ژاپن درباره تخلیه آب آلوده به مواد هسته‌ای ژاپن و لزوم خوش بینی احتیاط آمیز
آب آلوده به مواد هسته‌ای نیروگاه فوکوشیمای ژاپن در تاریخ ۲۴ آگوست سال گذشته (۲ شهریور ۱۴۰۲) از این به اقیانوس ریخته شد.
اینکه چین و ژاپن اخیرا، پس از چندین دور مذاکره، بر سر برخی موضوعات مربوط به تخلیه آب آلوده هسته‌ای ژاپن از نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما که در سونامی سال ۲۰۱۱ تخریب شد، به اجماع رسیده‌اند، در واقع خبر خوبی است. با این وجود ما باید درباره این موضوع خوش بینی احتیاط آمیزی داشته باشیم.
بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه چین در روز جمعه، چین و ژاپن مشترکا تخلیه آب آلوده هسته‌ای را تحت چارچوب «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» رصد خواهد کرد و به صورت مستقل از آب جمع آوری شده از نزدیک دهانه خروجی این آب‌های آلوده نمونه برداری می‌کند و چین بر اساس نتایج این نمونه برداری تدابیر خود برای از سرگیری تدریجی خریداری محصولات دریایی ژاپن را تنظیم خواهد کرد.
ژاپن بدون بررسی سایر گزینه‌های ایمن‌تر در تاریخ ۲۴ آگوست ۲۰۲۳ شروع به تخلیه آب آلوده به مواد هسته‌ای به دریا کرد و به نگرانی‌های کشورهای دیگر در خصوص لطمه به محیط زیست دریایی و سلامت انسان اعتنا نکرد.
در نتیجه این اقدام، چین و چند کشور و منطقه دیگر واردات محصولات آبزی ژاپنی را به منظور حفظ سلامت مردم ممنوع کردند.
در عین حال ژاپن به جای آنکه این ممنوعیت را اقدامی موجه بداند، مدعی شد که کشورها و مناطق مذکور در حال جنجال به پا کردن و سیاسی سازی این مساله هستند.
اما ژاپن به شکلی متناقض در نشانه‌ای آشکار از اینکه به خوبی از ضررهای زیست محیطی این اقدام غیرمسئولانه خود آگاه است، متعهد شد که به صیادان ژاپنی که با طرح تخلیه آب آلوده هسته‌ای مخالفت کرده‌اند، غرامت پرداخت کند.
چین به عنوان یک همسایه نزدیک و یکی از مهم‌ترین طرف‌ها، با طرح تخلیه فاضلاب هسته‌ای ژاپن از همان ابتدا مخالفت ورزید و از طرف ژاپنی خواست به نگرانی‌های داخلی و بین‌المللی توجه نماید و با دیگر کشورها برای ایجاد یک سازوکار مستقل بین‌المللی به منظور رصد مشترک تخلیه آب آلوده به مواد رادیواکتیور همکاری کند.
با این اوصاف، اجماع اخیر پکن و توکیو به ژاپن کمک خواهد کرد تا از سود بازار عظیم چین بهره مند گردد. خبرگزاری «رویترز» گزارش داد صادرات محصولات آبزی ژاپن به چین از جمله مروارید و مرجان از ۸۷.۱ میلیارد ین (۵۹۲ میلیون دلار) در سال ۲۰۲۲ به ۶۱ میلیارد ین در سال ۲۰۲۳ افت داشته و ۳.۵ میلیارد ین طی نیمه اول سال جاری میلادی کاهش یافته است.
اما اینکه چین واردات محصولات آبزی ژاپن را از سر خواهد گرفت یا خیر به نتایج نمونه برداری آب تخلیه شده در اقیانوس بستگی دارد و از آنجا که ژاپن احتمالا به سه دهه برای تخلیه تمام آب آلوده به مواد رادیواکتیو از نیروگاه فوکوشیما نیاز خواهد داشت، پایش و نمونه‌برداری چین نیز یک روند درازمدت خواهد بود.
