چین صدرنشین تازه نقشه علمی جهان؛ پکن پیشتاز و شهرهای چینی صاحب رتبه‌های برتر
بر اساس تازه‌ترین ضمیمه مجله نیچر ایندکس، برای اولین بار شهرهای چین بیش از نیمی از ۱۰ مرکز برتر تحقیقات علمی جهان را تشکیل می‌دهند و پکن نیز جایگاه خود را به عنوان برترین شهر علمی جهان حفظ کرده است؛ جایگاهی که از سال ۲۰۱۶ در اختیار دارد.
در ضمیمه تازه منتشرشده شهرهای علمی نیچر ایندکس ۲۰۲۵ آمده است که تعداد شهرهای چینی حاضر در جمع ده شهر برتر جهان از پنج شهر در سال ۲۰۲۳ به شش شهر در سال ۲۰۲۴ رسیده و این نخستین باری است که چین اکثریت این فهرست را به خود اختصاص می‌دهد.
این گزارش با استفاده از پایگاه داده نیچر ایندکس تدوین شده که از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ مقالات تحقیقاتی منتشرشده را دنبال می‌کند. معیار اصلی این تحلیل «سهم» است؛ یک شاخص کسری که میزان مشارکت مؤسسات در انتشار مقالات را نشان می‌دهد. داده‌های سری زمانی نیز بر اساس سطح سال ۲۰۲۴ تعدیل شده‌اند و سهم هر شهر از مجموع سهم همه مؤسسات وابسته به آن شهر محاسبه می‌شود.
بر پایه این شاخص، شهرهای علمی پیشروی جهان شامل پکن، شانگهای، منطقه شهری نیویورک، منطقه شهری بوستون، نان‌جینگ، گوانگ‌جو، منطقه خلیج سان‌فرانسیسکو، ووهان، منطقه شهری بالتیمور-واشنگتن و هانگ‌جو هستند.
پکن رتبه نخست خود را تثبیت کرده و سهم تعدیل‌شده آن در فاصله ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ حدود ۹.۱۴ درصد رشد داشته است. تولید علمی شانگهای نیز با افزایش ۲۰ درصدی همراه بوده، در حالی که مجموع سهم تعدیل‌شده همه شهرهای آمریکایی حاضر در جمع ده رتبه برتر کاهش یافته است.
در این ضمیمه تأکید شده است که جابه‌جایی رتبه شهرها بازتابی از روند گسترده‌تری در نیچر ایندکس چین است؛ روندی که با کاهش موقعیت شهرهای آمریکا، برتری چین را پررنگ‌تر کرده است.
تحلیل تفصیلی این گزارش نشان می‌دهد شهرهای چین در سه حوزه شیمی، علوم فیزیکی و علوم زمین و محیط‌زیست برتری محسوسی دارند و در هر سه زمینه جایگاه‌های برتر جهانی را در اختیار گرفته‌اند.
شایان توجه اینکه شهرهای چینی برای نخستین بار هر ۱۰ رتبه برتر شیمی را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین در دو حوزه دیگر، ۶ جایگاه از ۱۰ جایگاه نخست را از آن خود کرده‌اند و پکن در هر سه حوزه در رتبه اول جهان قرار گرفته است.
