هوش مصنوعی در خدمت سلامت؛ از مشاوره پزشکی تا ربات‌های درمانگر در چین
دریافت مشاوره پزشکی در چین هیچ‌گاه به آسانی امروز نبوده است. تنها با یک لمس ساده روی تلفن هوشمند و چند جمله گفت‌وگو، یک دستیار هوش مصنوعی می‌تواند فوراً تشخیص اولیه را بر اساس تجربه بالینی پزشکان برجسته چین ارائه دهد.
این پشتیبانی هوش مصنوعی از برنامه‌ای به نام AQ سرچشمه می‌گیرد که در اجلاس جهانی اینترنت در ووجن در استان جه‌جیانگ در شرق چین معرفی شد. هان شین‌یی، مدیرعامل گروه آنت، روز شنبه در یکی از نشست‌های فرعی با محوریت سلامت دیجیتال در ووجن، هدف اصلی این گروه را در توسعه این برنامه تشریح کرد.
او گفت: «می‌دانیم مسائل جزئی را می‌توان در کلینیک‌های محلی برطرف کرد، اما نیاز به مشورت با پزشکان متخصص در بیمارستان‌های بزرگ همچنان وجود دارد.»
وی افزود: این برنامه برای فراهم کردن دسترسی گسترده‌تر مردم به خدمات پزشکی با کیفیت طراحی شده است.
سخنان هان بار دیگر واقعیت نابرابری در توزیع منابع پزشکی در چین را برجسته کرد. در پاسخ به این چالش دیرینه، دولت طرح‌هایی را برای تقویت ظرفیت مراکز بهداشتی در سطوح پایه آغاز کرده است. این روند اکنون با پیشرفت سریع کشور در فناوری هوش مصنوعی و اجرای سیاست‌های جدید برای ادغام این فناوری در خدمات درمانی، شتاب بیشتری گرفته است.
گروه آنت با تکیه بر همین روند، اپلیکیشن AQ مبتنی بر هوش مصنوعی را در ژوئن ۲۰۲۵ راه‌اندازی کرد. نکته مهم آن است که این برنامه بر اساس تجربه جمعی پزشکان برجسته چین آموزش دیده است. به گفته هان،AQ نه تنها خدماتی مانند مشاوره با کمک هوش مصنوعی و تحلیل نتایج آزمایش‌ها را ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند به عنوان دستیار پزشکان نیز مورد استفاده قرار گیرد.
در حالی که AQ بر خدمات آنلاین تمرکز دارد، یکی دیگر از «ستاره‌های» این اجلاس ـ ربات ماساژ مبتنی بر هوش مصنوعی ـ در حال بازتعریف درمان‌های حضوری با دقت و راحتی بالاتر است.
جی یونگ‌یو، بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت EaseFuture، گفت ربات ماساژ هوشمند این شرکت می‌تواند ۷۴ نقطه طب سوزنی در پشت بدن را تنها در سه ثانیه شناسایی کند و حرکات درمانگران انسانی باتجربه را به‌دقت بازآفرینی کند.
وی در گفت‌وگو با خبرگزاری شین‌هوا افزود: این ربات‌ها در حال حاضر در مراکز نگهداری سالمندان و هتل‌های سلامت در ۷۶ درصد از مناطق سطح استان‌های چین فعال هستند و تاکنون بیش از ۳۵۰ هزار جلسه ماساژ ارائه داده‌اند.
دانشمندان و کارآفرینان چینی همچنین به حوزه‌ای کمتر پرهیجان اما بسیار مهم ـ خواب ـ توجه ویژه‌ای نشان داده‌اند.
در این بخش، لو لین، عضو آکادمی علوم چین و مدیر مرکز ملی پزشکی بیماری‌های روانی، آینده‌ای را ترسیم کرد که در آن تخت‌ها و بالش‌های مجهز به هوش مصنوعی می‌توانند وضعیت خواب افراد را پایش کنند، موسیقی آرامش‌بخش پخش کنند و حتی در صورت ایست ناگهانی قلب، با انجام فشرده‌سازی قفسه سینه و اطلاع به پزشک، جان فرد را نجات دهند.
او توضیح داد که هم‌اکنون چندین شرکت تحقیقات خود را در زمینه بهبود خواب با استفاده از فناوری هوش مصنوعی متمرکز کرده‌اند.
لو ابراز امیدواری کرد که در آینده، هر روستا و جامعه‌ای بتواند از «پزشکان هوش مصنوعی» برای رسیدگی به مسائل عمومی سلامت برخوردار باشد. با این حال، او تأکید کرد که هوش مصنوعی در کوتاه‌مدت نمی‌تواند جایگزین پزشکان شود و نقش آن صرفاً به‌عنوان دستیار متخصصان انسانی باقی خواهد ماند.
در پاسخ به پرسشی درباره چالش‌های گسترش راه‌حل‌های هوشمند در حوزه سلامت، جی یونگ‌یو اذعان کرد که هزینه بالای تولید همچنان بزرگ‌ترین مانع در مسیر پذیرش عمومی این فناوری است.
او گفت: «مدتی طول می‌کشد تا این ربات‌ها به ابزارهای خانگی رایج تبدیل شوند، اما من خوشبینم که با بلوغ فناوری و زنجیره تأمین، ربات‌های ماساژور مجهز به هوش مصنوعی به تدریج وارد زندگی روزمره مردم شوند و مزایای واقعی فناوری را برای همگان در دسترس قرار دهند.»
