چینِ توسعه‌محور؛ صدای اطمینان در اقتصاد بی‌ثبات جهان
بیستمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین (CPC) صبح دوشنبه ۲۰ اکتبر (۲۸ مهر) در پکن چهارمین نشست عمومی خود را آغاز کرد. این نشست به بررسی پیش‌نویس پیشنهادهای رهبری حزب برای تدوین پانزدهمین برنامه پنج‌ساله (۲۰۳۰-۲۰۲۶) توسعه اقتصادی و اجتماعی ملی اختصاص دارد.
در همان روز، اداره ملی آمار چین (NBS) داده‌هایی منتشر کرد که نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی چین (GDP) طی سه فصل نخست سال ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵.۲ درصد رشد داشته است؛ رقمی که ۰.۲ درصد بالاتر از نرخ رشد کل سال گذشته و ۰.۴ درصد بیش از دوره مشابه سال پیش است. این دو رویداد، اگرچه در ظاهر جدا از هم‌اند، از نظر معنا با یکدیگر همسو هستند: یکی ترسیم مسیر آینده پنج‌ساله و دیگری نشانه‌ای ملموس از پایداری اقتصاد چین.
در چشم‌انداز اقتصاد جهانی، رقم ۵.۲ درصد به‌عنوان نقطه‌ای درخشان و باارزش خودنمایی می‌کند. در شرایطی که حمایت‌گرایی در حال افزایش است، زنجیره‌های تأمین جهانی در حال بازسازی‌اند و درگیری‌های منطقه‌ای پی‌درپی رخ می‌دهد، «بادهای مخالف» خارجی شدیدتر از حد انتظار بوده‌اند. با این حال، اقتصاد چین همچنان مسیر رشد باثبات خود را حفظ کرده که کاری دشوار است.
این رشد نه‌تنها منبعی مهم برای تداوم رشد جهانی به شمار می‌رود، بلکه اعتماد به مسیر توسعه چین را نیز تقویت می‌کند. مهم‌تر از آن، این روند بیانگر نوعی تاب‌آوری ساختاری است؛ به این معنا که با وجود نوسانات محیط خارجی، مسیر بلندمدت اقتصاد چین بر پایه بهینه‌سازی ساختار، سیاست‌گذاری مؤثر و مزیت‌های نهادی شکل می‌گیرد.
از ابتدای امسال، اقتصاد چین روند رشد باثبات خود را ادامه داده و همگرایی میان نوآوری علمی و تحول صنعتی سرعت گرفته است. نیروهای تولیدی نو باکیفیت، به موتور محرک توسعه با کیفیت بالا تبدیل شده‌اند. در سه فصل نخست امسال، ارزش افزوده تولیدات با فناوری پیشرفته نسبت به سال گذشته ۹.۶ درصد افزایش یافته است.
سهم شرکت‌های صنعتی بزرگ‌تر از اندازه تعیین‌شده به ۱۶.۷ درصد رسیده و نسبت صنعت تولید تجهیزات نیز به ۳۵.۹ درصد افزایش یافته است که آن را به نیروی اصلی رشد صنعتی بدل کرده است. اقتصاد دیجیتال و صنایع سبز نیز عملکردی چشمگیر داشته‌اند: تولید و فروش خودروهای انرژی نو، محصولات فتوولتائیک، ذخیره‌سازی انرژی و انرژی بادی همچنان قوی مانده و صادرات «سه محصول جدید» رشد دو رقمی خود را حفظ کرده است.
در همین حال، نوآوری علمی و فناوری با سرعت بیشتری پیش می‌رود، سرمایه‌گذاری در پژوهش و توسعه افزایش یافته و تعداد اختراعات به‌طور مستمر رو به رشد است.
طی دوره چهاردهمین برنامه پنج‌ساله، اقتصاد چین با ثبات از میان طوفان‌ها و چالش‌ها عبور کرده است. از پیامدهای همه‌گیری گرفته تا تغییرات ناگهانی محیط بین‌المللی، چین در برابر فشارهایی بی‌سابقه مقاومت کرده است. تولید اقتصادی کشور به‌صورت پیاپی از ۱۱۰، ۱۲۰ و ۱۳۰ تریلیون یوان فراتر رفته و سهم چین در رشد اقتصاد جهانی در حدود ۳۰ درصد باقی مانده است. پیشرفت‌های چشمگیری در حوزه علم و فناوری حاصل شده، گذار سبز سرعت گرفته و نظام صنعتی مدرن در حال شکل‌گیری است.
تولید ناخالص داخلی سرانه برای دو سال پیاپی از ۱۳ هزار دلار گذشته، شکاف درآمدی میان شهر و روستا کاهش یافته و نظام تأمین اجتماعی نیز بهبود یافته است. در این شرایط متغیر، اقتصاد چین فصلی تازه را آغاز کرده است؛ جایی که رشد نیروهای محرک جدید، مسیر توسعه کشور را از «رقابت در سرعت» به «رقابت در کیفیت» و از رشد مبتنی بر منابع به رشد مبتنی بر نوآوری سوق داده است.
پشت این دستاوردها، منطقی اساسی و حیاتی نهفته است: تعهد تزلزل‌ناپذیر چین به توسعه. توسعه، اولویت بنیادین حزب حاکم در اداره کشور و بخش جدایی‌ناپذیر روند نوسازی چین است. هدف توسعه چین، توانمندسازی بیش از یک میلیارد نفر برای برخورداری از زندگی بهتر است؛ مسیری که با نوآوری، هماهنگی، سبز بودن، گشایش و اشتراک‌گذاری هدایت می‌شود. همین تعهد سبب شده چین مسیر خود را در میان چالش‌های پیچیده حفظ کند. فلسفه توسعه چین اکنون به جامعه جهانی بینش‌های تازه‌ای ارائه می‌دهد.
در شرایطی که «کسری توسعه» جهانی رو به گسترش است، چین پیوسته از شمول، همکاری و توسعه مشترک حمایت کرده و از طریق ابتکار کمربند و جاده و ابتکار توسعه جهانی، فرصت‌های بیشتری برای کشورهای مختلف فراهم آورده است. چین در حالی که مسیر نوسازی خود را دنبال می‌کند، خرد و راه‌حل‌هایی برای مقابله با چالش‌های جهانی توسعه نیز ارائه می‌دهد و بدین ترتیب ارزش توسعه را به زبانی مشترک بدل می‌سازد که چین را به جهان پیوند می‌دهد
