از «برنامه پنج ساله توسعه چین» چه می‌دانید؟
چهارمین اجلاس عمومی بیستمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین روزهای ۲۰ تا ۲۳ اکتبر(۱ تا ۴ آبان) در پکن به منظور بررسی «پانزدهمین برنامه پنج ساله توسعه»، به عنوان سندی تعیین‌کننده برای توسعه کشور در بازه زمانی سال‌های ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰، و دیگر مسائل برگزار خواهد شد. بنابراین، ممکن است این سوال پیش بیاید که برنامه پنج ساله توسعه چین چیست و چین چگونه برنامه‌های پنج ساله را تدوین و اجرا می‌کند و اجرای آنها چه تاثیری بر چین و جهان داشته است؟
برنامه پنج ساله چین چیست؟
برنامه پنج ساله چین، نقشه راه توسعه افتصادی و اجتماعی این کشور در پنج سال پیش رو به منظور مشخص کردن اهداف راهبردی کشور و اولویت‌های دولت و هدایت و تنظیم فعالیت‌های نهادهای اقتصادی در این بازه است و در سیستم برنامه‌ریزی کشور جایگاه برتر دارد.
از سال ۱۹۵۳ تاکنون، ۱۴ برنامه پنج ساله توسعه در این کشور تدوین و اجرا شده است که به توسعه اقتصادی و اجتماعی، ارتقای قدرت ملی جامع و بهبود زندگی مردم کمک قابل توجهی کرده است.
برنامه پنج ساله چین چگونه تدوین و اجرا می‌شود؟
بر اساس اصل «برنامه‌ریزی با درهای باز»، تدوین چنین برنامه‌ای بر استفاده از نیروهای جامعه تاکید دارد، به گونه‌ای که در تمام مراحل برنامه‌ریزی، به نظرات بخش‌های مختلف جامعه گوش داده می شود و از تجربیات جدید مردم استفاده شود. در تدوین چنین برنامه‌ای، بر این نکته نیز تاکید می شود که باید از مزایای سیستماتیک نظام سوسیالیستی در ادغام همه نیروها برای انجام یک کار بزرگ و مشترک استفاده کرد و همانند بازی شطرنج، کل موارد مربوط به توسعه ملی را به عنوان یک مجموعه واحد مد نظر قرار داد و با تعیین اهداف مناسب و استفاده از همه نیروها، از طریق مکانیسم‌های قوی هماهنگ‌کننده، بر مشکلات برجسته غلبه کرد.
لازم به ذکر است که در تدوین و اجرای برنامه، مهم‌ترین و اساسی‌ترین مورد، پایبندی به رهبری حزب کمونیست چین است.
تدوین برنامه پنج ساله چین همچنین بر اجرای برنامه تا زمان تحقق هدف نهایی آن تأکید دارد، به این معنا که تحقق یک هدف مدون با اجرای برنامه پنج‌ساله متوالی محقق شود.
برنامه پنج ساله چه تاثیراتی بر چین و جهان داشته است؟
برای انجام هر کاری، به برنامه‌ریزی نیاز هست و این نوع نیاز در مورد حمکرانی و کشورداری حتی بیش از سایر موارد احساس می شود. از زمان تأسیس جمهوری خلق چین به این سو، این کشور با تدوین و اجرای ۱۴ برنامه پنج ساله، به توسعه سریع اقتصادی و اجتماعی، این دو «معجزه»، رسیده است.
تصویر: مقایسه عکس‌های منطقه ویژه «شِن‌جِن استان گوانگ دونگ» که دهه ۱۹۸۰ و اخیرا گرفته شده است
تدوین و اجرای برنامه‌های پنج‌ساله، چین را به دومین اقتصاد بزرگ جهان و موتور محرک رشد اقتصادی شرق آسیا و حتی جهان تبدیل کرده است. چین نیز به عنوان بزرگترین کشور در حال توسعه، از زاویه توسعه کل بشریت، به توسعه خود می نگرد و تلاش‌های عملگرایانه‌ای برای کمک به توسعه جهان انجام داده است که از میان آنها می توان به برگزاری یک سری رویداد‌های نمایشگاهی مانند نمایشگاه بین‌المللی واردات چین، نمایشگاه بین‌المللی خدمات چین، نمایشگاه کالاهای واردات و صادرات چین و نمایشگاه بین‌المللی زنجیره تأمین چین اشاره کرد. در این راستا نیز، چین تعهد «گشایش درها به روی جهان» را عملی کرده و فرصت‌های مهم فراوانی برای بازاریابی و سرمایه‌گذاری فعالان اقتصادی کشورهای دیگر فراهم کرده و باعث رشد اقتصادی این کشورها شده است.
قرار است در بازه زمانی سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۵، چین با اجرای سه برنامه پنج‌ساله (برنامه‌های چهاردهم تا شانزدهم)، هدف دستیابی به مرحله ابتدایی کشور سوسیالیستی مدرن را محقق کند. «پانزدهمین برنامه پنج ساله» که در چهارمین اجلاس عمومی بیستمین کمیته مرکزی حزب حاکم چین مورد بررسی قرار خواهد گرفت، مربوط به بازه زمانی سال‌های ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰ است. لازم به ذکر است که مقامات بلندپایه حزب حاکم چین، پیشتر توسعه نیروهای مولد کیفی جدید، ادامه فرایند تعمیق همه‌جانبه اصلاحات و اجرای سیاست گشایش در سطح بالا، و ترویج توسعه پایدار اقتصاد و پیشرفت همه‌جانبه جامعه را به عنوان اولویت‌های کشور در پنج سال پیش رو اعلام کرده بودند.
