تلاش برای رفع نابرابریهای فناوری هوش مصنوعی؛ ضرورتی برای مقابله با چالشها
با وجود افزایش چشمگیر بهرهوری در تولید، پیشرفتهای پیوسته در حوزه هوش مصنوعی، کارشناسان جهانی را بر آن داشته تا نسبت به خطرات احتمالی تشدید نابرابریها و شکافهای فناورانه هشدار دهند و بر لزوم شفافیت و همکاری بینالمللی برای مقابله با این چالشها تأکید کنند.
هه جونکه، رئیس اجرایی انجمن علوم و فناوری چین، روز جمعه ۱۱ جولای (۲۰ تیر) در سخنرانی اصلی خود در زیرنشست وزرای گفتوگوی تمدنهای جهانی در پکن گفت: در عصر هوش مصنوعی، ما در برههای قرار گرفتهایم که شیوههای زندگی، ساختارهای اجتماعی و اشکال تمدنی در حال دگرگونی هستند و این موضوع به تغییرات عمیق در زندگی، کار و فرآیندهای شناختی ما منجر شده است.
وی بر نقش مثبت هوش مصنوعی در افزایش سرعت و گستره انتقال اطلاعات و همچنین در از بین بردن موانع زبانی برای ارتباط میان تمدنها تاکید کرد.
با این حال، هه هشدار داد که با افزایش تقاضا برای توانمندیهای فناورانه ـ که وابستگی زیادی به زیرساختهای دادهای اولیه و بودجههای سنگین دارد ـ پدیده «اثر متیو» شدت میگیرد. این پدیده به وضعیتی اشاره دارد که در آن کشورها و مناطقی که از منابع و ثروت بیشتری برخوردارند، به مرور زمان این مزیت را بیشتر تقویت میکنند و در مقابل، دیگر کشورها عقب میمانند.
جانگ بو، عضو آکادمی علوم چین و استاد دانشکده علوم رایانه و فناوری دانشگاه تسینگهوا، در این نشست به پژوهشی اشاره کرد که نشان میدهد بازار کار با چالشهای فزایندهای روبهرو خواهد شد. او پیشبینی کرد که جایگزینی گسترده مشاغل با مهارت پایین و متوسط توسط هوش مصنوعی، باعث بروز نابرابریهای ساختاری در اشتغال خواهد شد.
بیورگ ساندکایر، معاون دبیرکل هماهنگی سیاست در اداره امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد نیز نگرانی خود را درباره آسیبهای احتمالی به تنوع فرهنگی در روند توسعه هوش مصنوعی بیان کرد.
وی گفت: وقتی الگوریتمها فقط با زبانها یا معیارهای زیباییشناختی غالب آموزش داده میشوند، ممکن است به حذف فرهنگهای اقلیت یا کاهش غنای بیان انسانی منجر شوند.
به گفته این مقام سازمان ملل در مواجهه با شکافهای دیجیتال و تمرکز توسعه هوش مصنوعی، ظرفیتسازی باید به بخش اصلی هر چارچوب حکمرانی در این حوزه تبدیل شود. ساندکایر خاطرنشان کرد: این یک اقدام خیریه نیست، بلکه تحقق عدالت است. مزایای هوش مصنوعی باید به شکلی مدیریت شود که پاسخگوی نیازهای همه مردم باشد، نه صرفا گروهی خاص.