اعمال تعرفه روی فیلم‌های خارجی؛ آمریکا در آستانه انزوای فرهنگی
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده بدون مقدمه ناگهان تصمیم گرفته که صنعت فیلم و سینمای آمریکا باید دوباره با عظمت شود. او در یک پست شبکه اجتماعی که عصر یکشنبه انتشار یافت، مدعی شد صنعت سینمای آمریکا «با سرعتی بسیار بالا در حال از بین رفتن است» و بسیاری از مکان‌های مشهور در سراسر کشور «در حال نابود شدن» هستند، زیرا مشوق‌هایی وجود دارد که باعث می‌شود تولید فیلم در سایر نقاط ارزان‌تر تمام شود. نتیجتا ترامپ به وزارت بازرگانی و نماینده تجاری آمریکا مجوز داده تا تعرفه‌ای ۱۰۰ درصدی برای «تمامی فیلم‌هایی که در خارج از کشور تولید شده و وارد ایالات متحده می‌شوند» تهیه و اعمال کنند.
اما اعداد و ارقام با اظهارات رئیس جمهور آمریکا همخوانی ندارد. طبق برآورد وب‌سایت the-numbers.com، ایالات متحده سالانه حدود ۲۶ هزار فیلم سینمایی تولید می‌کند و کشور بعدی که بیشترین تعداد فیلم را می‌سازد به سختی به ۵ هزار عدد می‌رسد. علاوه بر این، فروش گیشه جهانی فیلم‌های ساخت آمریکا در یک سال اخیر جمعا به بیش از ۶۵۰ میلیارد دلار رسیده است. کشور بعدی این فهرست مجموعا حدود ۶۰ میلیارد دلار فروش داشته است.
تلاش برای حدس زدن دلیل حمله لفظی ترامپ در شبکه‌های اجتماعی احتمالا بی‌فایده است، اما شاید او سرانجام از موفقیت چشمگیر اخیر چین با فیلم «نزا ۲» باخبر شده است. طبق اعلام «خبرگزاری فرانسه» این انیمیشن نخستین فیلمی است که توانسته در یک بازار داخلی به فروش ۱ میلیارد دلاری دست یابد. همین موضوع به‌تنهایی می‌تواند دولت آمریکا را خشمگین کند، چراکه نشان می‌دهد ایالات متحده حالا باید به موفقیت کشور دیگری چشم بدوزد. این رقم مدت‌هاست که از مرز ۲ میلیارد دلار درآمد جهانی عبور کرده؛ نشانه‌ای روشن از اینکه صنعت سینمای چین در سال‌های آینده نیز یکی از بازیگران اصلی صحنه جهانی خواهد بود. این چیزی است که باید بخاطرش جشن گرفت.
تکنیک‌های فیلم‌سازی چینی ارزش آن را دارند که مورد توجه و مطالعه آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها و دیگر کشورها قرار گیرند – این نکته را به ما یادآوری می‌کند که صرف‌نظر از صنعتمان، همگی چیزهای زیادی برای آموختن از جهان داریم – البته شاید همه به‌جز دولت ترامپ؟
به خاطر داشته باشیم که تاثیر تعرفه‌های بالای مسخره روی واردات شروع به نمایان شده کرده و قیمت‌های بالاتر در حال فشار آوردن به بودجه شهروندان آمریکایی است. این یعنی همه چیز گران‌تر شده و در نتیجه این احتمال وجود دارد که آمریکایی‌ها با دیدن افزایش قیمت بلیت، قید تماشای هر فیلمی را که در خارج از کشور تولید شده بزنند. آیا این همان نتیجه‌ای است که دولت ترامپ به دنبالش است؟
همان‌طور که در خصوص سایر اعلامیه‌های تعرفه‌ای نیز صادق بوده، دولت ایالات متحده مصمم است یا چیزی را اصلاح کند که مشکلی ندارد (صنعت داخلی فیلم‌سازی)، یا چیزی را زنده کند که دیگر احیا نمی‌شود (پایگاه گسترده اشتغال در بخش تولید).
با این اقدام، دولت همچنان توصیه‌های کارشناسان صنایع گوناگون را نادیده می‌گیرد. اینکه آیا کسی در کابینه ترامپ یا در حلقه مشاوران پرشمارش می‌تواند او را قانع کند که تحریم صنعت جهانی فیلم تلاشی بی‌ثمر است، مشخص نیست. اما تردیدی نیست که این تصمیم، تصمیمی غیرمنطقی است.
حقایق دروغ نمی‌گویند: خطر سبقت گردن یک کشور دیگر از صنعت سینمای آمریکا وجود ندارد. هیچ احتمالی وجود ندارد که جادوی هالیوود و دیگر مکان‌های محبوب فیلم‌سازی از بین برود. اعمال تعرفه یا سایر موانع بر فیلم‌های خارجی نه تنها کمکی به صنعت سینمای آمریکا نخواهد کرد، بلکه چنین تصمیم‌هایی این خطر را به همراه دارند که این کشور به یک جزیره منزوی فرهنگی (و چه بسا اقتصادی، با در نظر گرفتن سایر تعرفه‌ها) تبدیل شود.
