اقیانوس ستارگان در دستان بشر؛ ۵۵ سال پیشرفت فضایی چین و همکاریهای مشترک
فضاپیمای سرنشیندار «شنجوئو-۲۰» ساعت ۱۷:۱۷ روز پنجشنبه ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت) به وقت پکن، از مرکز پرتاب ماهواره «جیوچوان» واقع در غرب چین به وسیله یک موشک حامل «لانگ مارچ-۲ اف» با موفقیت به فضا پرتاب شد.
این فضاپیما که سه فضانورد را حمل میکرد، در مدار از پیشتعیینشده قرار گرفت و به این ترتیب خدمه شنجوئو-۲۰ یک سفر ۶ ماهه را در فضا آغاز کردند. ۵۵ سال قبل یعنی در ۲۴ آوریل ۱۹۷۰، نخستین ماهواره چین با نام «دونگفانگهونگ-۱» به فضا پرتاب شد و مسیر این کشور را به سوی فضا باز کرد.
از نخستین جرقههای «دونگفانگهونگ» تا کاوشهای قمری «چانگئه»، از «کشتی فضایی» شنجوئو تا «خانه فضایی» تیانگونگ، برنامه فضایی چین در بیش از نیم قرن گذشته نشان داده است که جاذبه زمین نمیتواند گامهای رو به جلوی بشر در پیگیری رؤیاهایش را محدود سازد و هیچ گونه محدودیتی نیز نمیتواند راه نوآوری مستقل چین را سد کند.
برخی کشورها چندین سال است که تحریمهای شدید و تدابیر سرکوبگرانه علیه تلاشهای فضایی چین اعمال کردهاند تا پیشرفت این کشور را محدود کنند. با این حال، واقعیت نشان داده که این محدودیتها چین را متوقف نساخته و در عوض این کشور را وادار کرد به تلاشهایش در مسیر نوآوری مستقل سرعت بخشد.
جذابیت برنامه فضایی چین فقط در پیشرفتهای فناوری آن نیست بلکه در آغوش باز این کشور برای همکاری به عنوان یک کشور بزرگ نیز نهفته است.
سال ۲۰۲۴، طی جریان مأموریت «چانگئه-۶» برای نمونهبرداری از سمت پنهان ماه، چهار محموله بینالمللی همراه این ماموریت حمل شدند که شامل یک آشکارساز رادون از فرانسه، یک تحلیلگر یون منفی سطح ماه از «آژانس فضایی اروپا»، یک بازتابدهنده لیزری زاویهای از ایتالیا و یک ماهواره مکعبی از پاکستان بودند.
چین طی سالها، پروژههای چندجانبه مشترکی را آغاز و رهبری کرده از جمله «ایستگاه تحقیقاتی بینالمللی ماه»، «صورتفلکی ماهوارهای سنجش از دور بریکس» و «کریدور اطلاعات فضایی ابتکار کمربند و جاده».
این ابتکارات در کنار مشارکتهای چین مثل ماهواره MisrSat-2 در حمایت از مدرنیزاسیون کشاورزی آفریقا و «ماهواره منابع زمینی چین-برزیل» در ارائه دادههای حیاتی برای پایش جنگلزدایی در جنگلهای بارانی آمازون، بسترهای همکاری فراوانی را در عرصه فضا ایجاد کردهاند.
این بسترها به کشورهای بیشتری امکان داده تا در فرصتهای توسعه سهیم شوند و وجهه چین به عنوان یک کشور بزرگ مسئولیتپذیر را برجسته ساخته است.
بزرگی و وسعت فضا متعلق به هیچ کشور خاصی نیست؛ ستارههای درخشان با نور چندجانبهگرایی میدرخشند.
در حال حاضر، مسائلی نظیر زبالههای فضایی، تهدیدهای ناشی از سیارکها، خطر برخورد فضاپیماها و تخصیص منابع مداری، چالشهای مشترکی هستند که بشر با آنها روبهروست و نیازمند همکاری هرچه سریعتر جامعه جهانی برای دستیابی به راهحل هستند.
امید است کشورهای مرتبط تعصبات را کنار بگذارند، بازیهای مجموع صفر را متوقف سازند و به اصول باز بودن، همکاری و به اشتراک گذاری پایبند باشند و در نهایت با همکاری چین به ترویج توسعه تلاشهای فضایی بشر بپردازند.