رشد پایدار روابط چین-ایالات متحده چگونه صورت می‌گیرد؟
«شی جین پینگ» رئیس جمهور چین روز پنجشنبه برای «دونالد ترامپ» به مناسبت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیام تبریک ارسال کرد.
وی تاکید کرد تاریخ به ما می‌گوید که هر دو کشور از همکاری نفع می‌برند و از تقابل ضرر می‌کنند. یک رابطه چین-ایالات متحده با توسعه ثابت، سالم و پایدار در خدمت منافع مشترک دو کشور است و انتظارات جامعه بین‌المللی را پاسخ می‌دهد. امید می‌رود که تمایل دو طرف به اصول احترام متقابل، همزیستی مسالمت آمیز و همکاری برد-برد، گفتگو و ارتباط را تقویت کند، اختلافات را به صورت مناسب مدیریت نماید، همکاری سودمند متقابل را توسعه بخشد و مسیر صحیح برای کنار آمدن چین و آمریکا در عصر جدید برای سود رساندن به دو کشور و جهان را بیابد.
چین و ایالات متحده به کدام سو در حرکتند؟ پاسخ طرف چینی به این سوال از جمله دیدگاهش در قبال مناسبات چین-آمریکا، استوار بوده است. گرچه شرایط دو کشور و روابطشان دستخوش تغییراتی چشمگیر بوده اما تعهد چین به هدف یک رابطه چین-آمریکای ثابت، سالم و پایدار بدون تغییر باقی مانده است؛ باور چین به مدیریت این مناسبات بر اساس احترام متقابل، همزیستی مسالمت آمیز و همکاری برد-برد تغییری نکرده است؛ موضع آن در قبال حفاظت راسخ از حاکمیت، امنیت و منافع توسعه کشور بدون تغییر باقی مانده است؛ و تلاش‌های آن برای پیشبرد دوستی سنتی میان مردمان چین و آمریکا نیز تغییری نکرده است. این چهار جنبه «بدون تغییر» منعکس کننده هم شفافیت راهبردی و هم یک حس مسئولیت پذیری است.
تاریخ و واقعیت مکررا ثابت کرده‌اند که مناسبات چین-آمریکا یک بازی با مجموع صفر نیست که در آن یک طرف ببازد و طرف دیگر برنده شود یا یک طرف رشد و طرف دیگر افول کند زیرا دو کشور منافع مشترک فراوانی دارند.
این منافع مشترک بود که ۴۵ سال قبل اجازه داد چین و ایالات متحده رسما باب تعامل را که دهه‌ها بسته بود، بگشایند.
چین و آمریکا با بهره بردن از اصل مکمل بودن همدیگر و استفاده از نقاط قوت یکدیگر، به شکلی چشمگیر توسعه اقتصاد مربوطه خود را ارتقا داده و ساختارهای صنعتی خود را بهینه بخشیده و ارتقا داده‌اند و در عین حال کارایی و مزایای زنجیره ارزش جهانی را افزایش داده‌اند.
چین در حال حاضر یکی از سه بازار صادراتی برتر برای ۳۲ ایالت آمریکاست؛ بیش از ۷۰ هزار شرکت آمریکایی در چین سرمایه گذاری و کسب و کار ایجاد کرده‌اند و ۹۳۰ هزار شغل در آمریکا فقط با صادرات به چین پشتیبانی می‌شود.
بدیهی است که هم چین و هم ایالات متحده از دهه‌ها روابط دوجانبه عموما پایدار نفع برده‌اند و جلوگیری از درگیری و تقابل و دستیابی به همزیستی مسالمت آمیز به نفع دو کشور است.
همانگونه که آقای شی خاطرنشان کرده هنگامی که چین و آمریکا با یکدیگر همکاری می‌کنند، می‌توانند کارهای بزرگی را به نفع هر دو کشور و به طور کلی جهان انجام دهند. «مخرج مشترک‌های همکاری» فراوانی میان چین و ایالات متحده وجود دارد. پس از آنکه «یایا» و «لی‌لی» پانداهای غول پیکر چینی به آمریکا رسیدند، تعداد بازدیدکنندگان «باغ وحش ممفیس» ۴۶ درصد افزایش پیدا کرد.
داستان برد-برد ساخت کارخانه «تسلا» در شانگهای هم همچنان ادامه دارد؛ هنوز فضای کافی برای همکاری بین دو طرف در تجارت، آموزش، مبارزه با مواد مخدر، عدالت، فناوری و دیگر حوزه‌ها وجود دارد.
روابط چین-آمریکا طی چند دهه قبل از طوفان‌های زیادی عبور کرده که طی آن پیش بینی‌های بدبینانه فراوانی مطرح شده است. با این وجود آنچه مردم واقعا شاهد آن بوده‌اند این بود که هر گاه مشکلات بروز کرده، همکاری و نه تقابل به حل مسائل کمک کرده است. آنچه مناسبات میان دو کشور و همچنین صلح و توسعه جهانی را به سمت جلو سوق می‌دهد، همیشه همکاری برد-برد برای منافع متقابل به جای یک بازی حاصل جمع صفر است.
طرف آمریکایی باید این را به رسمیت بشناسد که چین هم حق توسعه دارد. توسعه چین فرصتی برای ایالات متحده و جهان است نه یک چالش. در حقیقت ثابت شده که وارد شدن به جنگ‌های تجاری، جنگ‌های صنعتی و جنگ‌های فناوری هیچ برنده‌ای ندارد. تلاش برای حل مسائل از طریق «جدا شدن» فقط به نتایج متضاد منتهی خواهد شد.
اجبار کشورهای سراسر جهان به «جانبداری» میان چین و ایالات متحده به یک «سوال چند گزینه‌ای» شدیدا نامحبوب در میان بسیاری از کشورها تبدیل شده است.
ایالات متحده به طور خاص نباید از خطوط قرمز چین که مربوط به موضوعات حاکمیت، امنیت و منافع توسعه است، عبور کند.
